Zaćma wrodzona – co to takiego?

Wrodzone wady wzroku są problemem dotykającym wielu noworodków. Jednym z najpoważniejszych schorzeń, które mogą wystąpić już przy narodzinach, jest zaćma wrodzona. Ta dolegliwość może znacząco wpłynąć na rozwój dziecka, dlatego ważne jest, aby rodzice byli świadomi objawów i możliwości leczenia tej choroby. W artykule omówimy, czym dokładnie jest zaćma wrodzona, jakie są jej przyczyny oraz metody diagnostyki i leczenia.

Czym jest zaćma wrodzona?

Zaćma wrodzona to stan, w którym soczewka oka dziecka jest zmętniała już przy narodzinach. Zmętnienie soczewki powoduje zaburzenia widzenia, co może prowadzić do trwałego upośledzenia wzroku, jeśli nie zostanie w porę wykryte i leczone. W przeciwieństwie do zaćmy nabytej, która zazwyczaj rozwija się u osób starszych, zaćma wrodzona jest obecna od urodzenia. Może mieć różne przyczyny, w tym genetyczne mutacje, infekcje matki w trakcie ciąży, a także niektóre schorzenia metaboliczne. Ważne jest, aby wczesne rozpoznanie zaćmy wrodzonej pozwoliło na podjęcie odpowiednich kroków medycznych, które mogą uratować wzrok dziecka. 

Objawy i przyczyny zaćmy wrodzonej

Rozpoznanie zaćmy wrodzonej może być trudne, ponieważ noworodki nie potrafią komunikować swoich problemów ze wzrokiem. Rodzice powinni zwrócić uwagę na pewne objawy, takie jak białe odblaski w źrenicach, trudności w śledzeniu ruchomych obiektów oraz opóźnienia w rozwoju motorycznym, które mogą sugerować problemy z widzeniem. Przyczyny zaćmy wrodzonej są różnorodne. Mogą być one związane z genetyką, jak również z czynnikami środowiskowymi. Infekcje wirusowe matki podczas ciąży, takie jak różyczka czy cytomegalia, mogą prowadzić do rozwoju zaćmy u płodu. Inne czynniki ryzyka to niska waga urodzeniowa, wcześniactwo oraz niektóre choroby metaboliczne, takie jak galaktozemia. Znajomość tych czynników jest kluczowa dla wczesnego wykrycia i leczenia zaćmy wrodzonej.

Diagnostyka i leczenie zaćmy wrodzonej

Diagnostyka zaćmy wrodzonej zaczyna się często od rutynowych badań przesiewowych noworodków. W Polsce badania te są obowiązkowe i pozwalają na wczesne wykrycie wielu wrodzonych wad wzroku. Jeśli zaćma zostanie wykryta, dziecko jest kierowane do specjalisty, który przeprowadza szczegółowe badania okulistyczne. Celem tych badań jest ocena stopnia zmętnienia soczewki i wpływu na widzenie. Leczenie zaćmy wrodzonej zależy od stopnia nasilenia choroby. W niektórych przypadkach konieczna jest operacja usunięcia zmętniałej soczewki i zastąpienia jej sztuczną soczewką. U dzieci w bardzo młodym wieku może to być trudne, dlatego alternatywą są specjalne soczewki kontaktowe. Wczesna interwencja jest kluczowa, aby zapobiec trwałemu uszkodzeniu wzroku i zapewnić dziecku prawidłowy rozwój widzenia. Regularne wizyty kontrolne i odpowiednia rehabilitacja wzrokowa są niezbędne dla osiągnięcia najlepszych rezultatów.